„Londyn NW” Z. Smith

Autor: Zadie Smith

Tytuł: Londyn NW

Wydawnictwo: Znak

Liczba stron: 400

Rok pierwszego wydania: 2012

Tłumaczenie: Jerzy Kozłowski

Źródło: Wypożyczona z biblioteki

Wyzwanie: Czytam opasłe tomiska (400 stron)

---

Są takie miejsca, w których nie chciałbyś mieszkać, dorastać, żyć. Ponure, szare blokowiska, w których życie jest naznaczone beznadzieją. Są takie dzielnice miast, z których chcesz się wyrwać, lecz czy to ci się uda w sensie fizycznym, czy też nie – i tak zawsze będziesz stamtąd. To miejsce będzie cię trzymać swoimi brudnymi mackami. Londyn NW, północno-zachodnia część miasta.

Stamtąd pochodzą czterej bohaterowie książki Zadie Smith – Leah, Keisha-Natalie, Felix i Nathan. Każdego dorastanie w NW naznaczyło na zawsze.

Leah, młoda, biała kobieta otoczona przez ciemnoskórych znajomych i współpracowników, musząca znosić niby niewinne, rasistowskie żarciki oraz wieczne pytania o to, kiedy postawi kolejny krok w swym życiu, w roli kobiety. Kiedy zostanie matką? Leah jest zamężna z czarnoskórym Michelem i wydaje się, że ma spokojne, dobre życie. Wyszumiała się. Zostawiła za sobą szaleństwa młodości: narkotyki, przypadkowy seks, imprezy. Ma być stateczna, rodzinna, iść utartym przez społeczeństwo szlakiem. Ale Leah tego nie chce. Szuka innego życia, odmiennej ścieżki kobiecości. To nie jest rozumiane, to jest napiętnowane i wyśmiewane w niby niewinnych, acz bolesnych chichotach współpracowniczek. Leah, wygarnęłaś takiego fajnego czarnoskórego faceta, zabrałaś go nam, czarnoskórym kobietom, zabrałaś sobie i co? Gdzie dziecko? Czemu nie jesteś szczęśliwa?

Natalie (dawniej Keisha) żyje na pokaz, wszystko jest u niej atrapą, ale imitacja jest tak doskonała, że tylko kobieta zdaje sobie z niej sprawę. Przecież ma to, o czym wiele innych kobiet może jedynie marzyć: wyrwała się ze swojego środowiska, jest prawnikiem, ma przystojnego męża, dwójkę dzieci – idealny obrazek. Tylko coś tam cichutko zgrzyta pod powierzchnią. Podrap lekko, a spod cienkiej warstwy Natalie wyjrzy Keisha. Z kompleksami, z poszukiwaniem prawdziwej siebie, z frustracjami, zagubiona wśród własnej seksualności, szukająca doznań, a równocześnie nosząca się z fatalistycznym przekonaniem, że nic z tego nie będzie. Że nigdy nic się nie zmieni.

Felix próbuje walczyć z wdrukowanym w jego DNA Londynem NW. Zrywa ze starym, złym życiem, z kochanką-narkomanką, stara się zrozumieć ojca, beztroskiego rastafarianina. Chce zacząć nowe, spokojne, dobre życie u boku swojej ukochanej. Ale NW nie wypuszcza nikogo łatwo ze swych szponów…

Jest także Nathan, którego życie zawiodło. Był dobrze zapowiadającym się dzieciakiem, geniuszem matematycznym, przystojniakiem, w którym kochała się Leah. Był takim młodym człowiekiem, co do którego była pewność, że zostanie KIMŚ. Nie został. Miasto nie dało mu szans. Teraz jest kloszardem i narkomanem, cieniem dawnego siebie, a większość szkolnych kolegów i koleżanek udaje, że go nie poznaje, gdy przypadkowo spotka go na ulicy…

Zadie Smith snuje bardzo mroczną opowieść, a wbrew temu, co napisałam powyżej, jej bohaterem jest przede wszystkim miasto. Londyn NW wciąga nas w najbrudniejsze uliczki, pomiędzy szare bloki, wplątuje nas w wojny gangów, prowadzi do squotów, gdzie bezdomni palą crack. Autorka w mistrzowski sposób opisuje oszukane pokolenie, któremu się wmówiło, że dzięki dobremu wykształceniu dojdzie daleko i będzie spełnione w życiu zawodowym i prywatnym. Dzięki temu przesłaniu „Londyn NW” jest zrozumiały nie tylko dla Anglików, lecz dla wszystkich trzydziestolatków, którzy próbują ułożyć sobie życie i odnaleźć dla siebie enklawę, w której będą szczęśliwi. Zadie Smith napisała bardzo prawdziwą historię, która obnaża ślepe zaułki egzystencji i zmusza do refleksji nad własną ścieżką życiową. A to wszystko opisane klarownym, mocnym językiem, który wali nas na odlew smutną prawdą. Warto przeczytać.

5+/6