„On wrócił” T. Vermes

Autor: Timur Vermes

Tytuł: On wrócił

Wydawnictwo: W.A.B.

Liczba stron: 400

Rok pierwszego wydania: 2012

Tłumaczenie: Eliza Borg

Źródło: E-book

Wyzwanie: Czytam opasłe tomiska (400 stron)

---

Każdy z nas ma jakieś lęki. Są takie mniejsze, na przykład strach przed pająkami, lęk przed ciemnością, są i większe, poważniejsze – strach przed utratą bliskich, groźba wojny. A jakie uczucia wzbudza w Was myśl, że Adolf Hitler wcale nie umarł? Mało tego, ma się dobrze, wydaje się, że z jakiegoś niepojętego powodu właściwie się nie postarzał i ciągle, jak w latach 40. XX wieku, chce wynieść naród niemiecki na podium, na którym zajmie zaszczytne miejsce wśród najpotężniejszych narodów świata? Co czujecie? Zdziwienie, strach, niesmak? Zastanówcie się, bo „On wrócił”.

Jest 2011 rok, Berlin. Hitler budzi się na jakiejś opuszczonej, porośniętej przez chwasty parceli. Boli go głowa i jest rozkojarzony, nie pamięta co ostatnio się z nim działo. Świat wygląda trochę inaczej, niż go zapamiętał, a jego mundur domaga się czyszczenia. Oj, to nie była przyjemna pobudka. Gdzie jest Bormann?! Dlaczego młodzi chłopcy, grający nieopodal w piłkę, nie poznają swojego Führera?! Co się, u diabła, dzieje?!

Powoli i niepewnie poruszając się wśród obco wyglądających ulic (gdzie zniszczenia wojenne?), Hitler natyka się na kiosk, a tam dociera do niego dziwna prawda – gdzieś umknęło mu (bagatela!) około 60 lat. Świat jest dziwny. Automobili jest bardzo dużo, gazety są już zupełnie idiotyczne (co ma niby sobą reprezentować czasopismo Media Markt?) i nikt, absolutnie nikt, nie poznaje swojego Wodza. Skonfundowany Hitler, bez dokumentów, bez oddziałów SS, bez Kancelarii Rzeszy – decyduje się chwilowo zamieszkać w… kiosku, do którego przywiódł go przypadek. Pracujący tam mężczyzna jest bardzo pomocny, a dziwnie wyglądającego faceta z wąsikiem bierze za aktora grającego Hitlera.

Stąd już niedaleka droga do splotu dziwnych, słodko-gorzkich wypadków. Za sprawą kioskarza Führer poznaje ludzi ze stacji telewizyjnej i dostaje angaż do ich programu. Wszyscy są przekonani, że Adolf Hitler to kreacja! Wszyscy śmieją się z tego jak mężczyzna świetnie udaje Wodza! Ale to może być niebezpieczne, bowiem Hitler za pomocą nowego (dla niego) medium zaczyna sączyć jad swych niebezpiecznych przekonań do ogłupiałego społeczeństwa i… kto wie, co z tego wyniknie?

Dobra, najpierw powiem o plusach. Okładka to mistrzostwo świata. Pomysł z „wrzuceniem” Hitlera do współczesności też jest oryginalny. Powstają z tego powodu różne zabawne sytuacje, bowiem Wódz wielu rzeczy nie rozumie (dlaczego na mieście jest pełno zwariowanych pań, które zbierają do papierowych torebek psie ekskrementy, no i czemu w sklepach Rossmann nie można spotkać właściciela, pana Rossmanna, i spytać go gdzie są żyletki?).

Jednak książka mnie nie porwała, a nawet były takie dość długie momenty, które zwyczajnie męczyłam. Chciałabym, żeby w tej powieści więcej się działo. Akcję, jako taką, można by chyba opisać w 4-5 rozdziałach. Naprawdę duża część recenzowanego tytułu to rozważania Führera na temat państwa niemieckiego. Dobra, rozumiem! Bohaterem jest Hitler, a chyba łagodnym określeniem będzie to, że był to specyficzny człowiek. No ale co to w końcu jest – powieść czy ulotka propagandowa III Rzeszy? Mogę zrozumieć, że autor chciał pokazać chore poglądy Hitlera, ale wydaje mi się, że każdy kojarzy ze szkoły czym „wsławił się” ten człowiek i jaki był jego sposób myślenia. Naprawdę zbędne wydawały mi się tak długie monologi wewnętrzne na temat miernoty Żydów, Turków i Cyganów czy rozważania ekonomiczne mające na celu poprawę życia Niemców. Zdaje się, że humor Vermesa do mnie nie trafił. Szkoda… bo liczyłam na lekturę, która da mi powody do gorzkiego śmiechu.

3/6