„Utracony dar słonej krwi” A. MacLeod

Autor: Alistair MacLeod

Tytuł: Utracony dar słonej krwi

Wydawnictwo: Wiatr od morza

Liczba stron: 256

Rok pierwszego wydania: 1976

Tłumaczenie: Michał Alenowicz

Źródło: Egzemplarz recenzencki

Wyzwanie: Wielkobukowe wyzwanie (Na wodach oceanu)

---

Opowieści o małych społecznościach są trochę ryzykowne: mogą być na tyle hermetyczne, że ktoś z zewnątrz, spoza, „ze świata” ich nie zrozumie. Problemy konkretnego zakątka świata, smaganego zimnymi wichrami lądu otoczonego słoną wodą, a w tej ramie oni: twardzi, nieustępliwi ludzie żyjący w zgodzie z wieloletnimi tradycjami. Ale też ich dzieci, które chcą lub muszą żyć inaczej, bo życie nie czeka, a czas nie stoi w miejscu nawet w Nowej Szkocji i Nowej Fundlandii, ziemiach, które opisuje w swoim zbiorze opowiadań „Utracony dar słonej krwi” Alistair MacLeod.

Lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte XX wieku, wschodnie wybrzeże Kanady, miejsce, gdzie od dawien dawna mężczyźni zajmowali się rybołówstwem albo górnictwem. Mieszkańcy tych surowych terenów czują, że coś się zmienia i nawet do nich dociera nowe. Dawne wartości dezawuują się, ich potomkowie uciekają do dużych miast, by się kształcić i mieć szansę na lepszą pracę. Nie chcą, jak ich ojcowie, wujowie i dziadowie, spędzić całego życia pod ziemią, na starość odpluwając czarną flegmę albo starości nie dożywszy, zlec pod czarną masą. Nie marzą o wypływaniu w słone, zimne morze i łowieniu ryb. Chcą nowego świata, choć i ten nie jest wcale łatwy i nie obiecuje wiele, a nawet, jeśli coś obieca to szybko tę obietnicę łamie – ten świat jest bezduszny i nie daje moralnego oparcia. Co robić?

Jedni i drudzy walczą, tak starzy, jak i młodzi, każdy na swój sposób. W krótkich formach MacLeod zdaje się perfekcyjnie zawierać cały świat jednego człowieka, jego mikrokosmos. Jak w „Bezmiarze ciemności”, gdzie młody człowiek próbuje uciec przed powtarzalnym, znanym losem, przekazywanym, zdawałoby się, z pokolenia na pokolenie. Jednak obce strony, kuszące, gdy myślał o nich w domu, w rzeczywistości wcale nie wydają mu się tak wspaniałe. Jak w „Łodzi”, kolejnej historii o niby udanej ucieczce – udanej w sferze fizycznej, jednak narrator wciąż tkwi w przeszłości, wciąż na nowo rozważa tragiczną śmierć swego ojca na morzu. Jak w tytułowym „Utraconym darze słonej krwi”, w którym bohater wraca do domu, wiedząc, że to nie jest już jego miejsce, że z niego wyrósł jak ze starych butów. W końcu jak w przejmującym, przedstawionym dziecięcym głosem „Na jesieni”, przesyconej ciężką melancholią historii o pracy, przywiązaniu, stracie i nużącej codzienności, która jednak jest dla bohatera tak ważna. Każdy tekst zapada w pamięć i w serce.

Alistair MacLeod dokonał trudnej rzeczy: przez małe, skondensowane historie o zwyczajnych ludziach pokazał ponadczasowe, głęboko ludzkie uczucia, których w pewnym momencie życia doświadcza każdy z nas: radość, swobodę, smutek, zagubienie, samotność. Uwiecznił świat miniony, panoramę małych rozsianych nad oceanem wsi i miasteczek, gdy wciąż stanowiły odrębny byt, ze swoimi zwyczajami i tęsknotami, tradycjami i konfliktami. To historie na tyle uniwersalne, że również w dwudziestym pierwszym wieku czytelnik znajdzie tu coś, co go poruszy. Jeśli lubicie prozę Crummeya, sięgnijcie również po MacLeoda – to kolejna świetna propozycja Wiatru od morza.

View this post on Instagram

Teraz czytam: 🌊 Alistair MacLeod "Utracony dar słonej krwi" 🌊 #alistairmacleod #utraconydarsłonejkrwi #wydawnictwowiatrodmorza #opowiadania

A post shared by Karolina Sosnowska (@tanayah_czyta) on Jun 12, 2017 at 8:31am PDT

5/6

Za egzemplarz recenzencki książki dziękuję wydawnictwu Wiatr od morza: